Georges Sorel’den “Şiddet Üzerine Düşünceler”

Georges Sorel’in 20. yüzyılın en tartışmalı kitaplarından biri olan Şiddet Üzerine Düşünceler, Cana Bostan’ın sunuşu, Jacques Julliard’ın önsözü, Isaiah Berlin’in sonsözüyle ve Anahid Hazaryan’ın çevirisiyle Telemak Kitap tarafından yeniden yayımlandı.

Sorel’in çağrısını ne sol ne de sağ sahiplenir, kendisinden ilham alan devrimci hareketleri dahi korkutmuştur, ekseriya deccal muamelesi görür. Sorel şiddet, mit, genel grev kavramları etrafında ördüğü kuramıyla, modern çağın kapitalist dekadansını ve burjuva toplumunun çıkışsızlığını yarmak ister. Avrupa’da ebedi barışın konuşulduğu fin de siècle (yüzyıl sonu) ikliminde Sorel kana bulanacak bir yüzyılın haberini verir, işçi sınıfını barbarlığın geri dönüşüne hazırlar. İngiliz romancı J.B. Priestley, altmışını geçmiş, Légion d'honneur’lü emekli bir mühendisin nasıl olup da böyle bir kitap yazdığı anlaşılırsa modern çağ da anlaşılmış olur der. Neoliberalizmin, geçtiğimiz yüzyılın mücadelelerinin kazanımlarını tarumar edişinin ardından devrimci sendikalizmin bu kurucu metni yeniden okurla buluşuyor.

“Sorel çelişkili bir şahsiyettir hâlâ. Ondokuzuncu yüzyılın öteki ideologları ve peygamberleri güvenli bir biçime etiketlenip ve sınıflandırılmışlardır. Mill, Carlyle, Comte, Darwin, Dostoyevski, Wagner, Nietzsche ve hatta Marx’ın doktrinleri, etkileri, kişilikleri güvenli bir biçimde fikirler tarihi müzesinin ilgili raflarında yerlerini almışlardır. Sorel ise, tıpkı yaşarken olduğu gibi, sınıflandırılmamışlığını korumakta.” Isaiah Berlin

​Görsel: Pierre-Ambroise Richebourg - Getty