20 EYLÜL, PAZARTESİ, 2021

Byung-Chul Han’dan "Çakma: Çince Yapıbozum"

Byung-Chul Han’ın Yorgunluk Toplumu'ndan bir sene sonra yayımladığı, Uzakdoğu düşüncesinin radikal farkını ele aldığı kitabı Çakma: Çince Yapıbozum, Sibel Atam’ın çevirisiyle Telemak Kitap’tan çıktı.

Bugün "Çin" denildiğinde ilk akla gelen şey ucuz, çakma metaların curcunası. Dünyadaki her şeyin sahtesi Çin'den fışkırıyor, tüm kürede rafları dolduruyor. Çakma Eyfel kuleleri, sahte anıtlar, taklit şehirler... Han, Çakma'da hiçbir şeyin nihai ve biricik olmadığı, daimi dönüşüme ve başkalaşmaya tâbi olduğu, yaratımın yıkılarak çoğaldığı radikal bir başkalığın felsefesine ve imkânlarına kapıyı aralıyor. Orijinali reddeden, tözlerin değil süreçlerin örgütlediği bir düşüncenin modern çağın kategorileri ile anlaşılamayacağını gösterip, Uzakdoğu düşüncesinin sanattan yaşama yansımalarının mantığını serimliyor.

“İleri sürüldüğü gibi gök kubbe altında söylenmemiş söz ya da bakanı hayrete düşürmemiş imge yoksa eğer, sanatı mutlak anlama sabitleyen ve özgünlüğü baş tacı eden Batılı anlayışın krizler yaşaması da başka kültürlerin üretimlerini kusurlu bulması da doğal görünüyor. Byung-Chul Han, yankısını kadim Çin’de bulduğu, Batılı kavrayışın görüş açısına girmeyen alımlama ve üretim biçimlerindeki farkın çağdaş Çin’deki yeni bir görünümüne dikkat çekiyor. Bir anlamda teknolojinin doğaya öykünen yönüne, Hegel’i tedirgin eden o Çin usulü nihilizmle eleştirel bakma potansiyeli taşıyan shanzhai, Çincede de yeni bir kelime; çakma/taklit/sahte anlamını taşıyor. Han, shanzhai'yi yaratımın yıkımı olarak belirliyor. Örneğin Marxizmin, Maoizm ile nasıl “çakma” bir form kazandığını gösteriyor. İleride Çin tipi çakma bir demokrasiyle karşılaşabileceğimizin buruk müjdesini de veriyor.” - Özlem Hemiş

0
1921
0
800 Karakter ile sınırlıdır.
Yorum Ekle
Geldanlage