Arnavutluk Toplumcu Sanatına Genel Bir Bakış

Salgın nedeniyle uzun bir süredir sanatseverlerden uzak kalan Pera Müzesi, yeni sergisiyle ziyaretçilere merhaba dedi. Müze, 7 Temmuz ile 15 Kasım 2020 tarihleri arasında “Bir Rüyanın İnşası: Arnavutluk Sanatında Toplumcu Gerçekçilik” başlıklı karma sergiyi ziyaretçilerin beğenisine sunuyor.

Arnavutluk tarihinin farklı dönemlerine dair oldukça ilginç eserleri izleyicilerle buluşturan “Bir Rüyanın İnşası: Arnavutluk Sanatında Toplumcu Gerçekçilik” sergisi, ziyaretçileri ülkede sosyalizmin kuruluş ilkelerini yaymayı amaçlayan siyasi tavrın hâkim olduğu diktatörlük yıllarına doğru tarihi bir yolculuğa çıkarıyor. Küratörlüğünü Artan Shabani’nin üstlendiği sergi, dönemin gündelik hayatını, işçi sınıfı, lider portreleri, rejim temsilleri ve gelecek kuşaklara duyulan umut gibi konuları ön plana çıkarıyor. Arnavutluk’un önde gelen sanatçılarının çalışmalarını içeren sergi, sosyalist gerçekçiliği birçok farklı yönüyle gündeme getiriyor. Shabani, Arnavutluk sanatının 40 yılına damgasını vuran “toplumcu gerçekçilik” anlayışını, devletin, sanat ve edebiyat başta olmak üzere, kültürel hayatın hemen her alanına hâkim olduğu, sanatçıları ve yaratıcılığı yönlendirdiği bir dönem olarak tanımlıyor ve serginin, Arnavutluk’un önde gelen sanatçılarının eserlerinden geniş bir seçkiyle hazırlandığını söylüyor.

Öte taraftan sergi kataloğu için kapsamlı bir yazı kaleme alan Tiran Güzel Sanatlar Akademisi öğretim üyesi Ermir Hoxha, Arnavutluk’ta benimsenen sanat anlayışının 1991 yılına dek sürdüğünü ve bu süreçte oldukça ilginç eserler üretildiğini belirtiyor.

​Sergi kapsamında eserlerine yer verilen sanatçılar arasında Arnavutluk Güzel Sanatlar Akademisi’nin kurucularından Guri Madhi; Arnavutluk görsel sanatının en önemli grafik sanatçılarından olan Safo Marko, Pandi Mele ve Pëllumb Bylyku; asker ve sporcu tablolarıyla Robert Përmeti; Arnavutluk inşa etme coşkusunu betimleyen çalışmalarıyla Agim Faja, Zef Shoshi, Dhimitër Theodhori, Skënder Kamberi, Ramazan Memishi; etkileyici karakalem portreleriyle Kristofor Naslazi ve Lumturi Blloshmi; kent ve kır manzaralarıyla Sami Roçi, Lec Shkreli, Guri Madhi, Ilija Rota; film afişleriyle Myrteza Fushekati, Shyqyri Sako, Namik Prizreni, Aziz Karalliu, Bujar Zajmi, Kleo Nini, Astrit Tota gibi isimler yer alıyor.