Elizabeth O'Connor’ın değişimin eşiğindeki dünyada geçen, çağrışımlarla dolu bir ergenliğe giriş hikâyesi anlattığı romanı Balinanın Ölümü, Sevinç Sanem Erzurumlu’nun çevirisiyle Timaş Yayınları’ndan çıktı.

Balinanın Ölümü, uçurumun kenarındaki bir topluluğun ve bir kadının incelikli portresini, üzerlerine kapanan dış dünyayla yüzleşmek zorunda kalan insanların hikâyesini anlatıyor.

1938 yılında, uzak bir Galler adasının kıyılarına ölü bir balina vurur. Tüm hayatını adada geçirmiş Manod için bu, hem bir kıyamet alameti hem de adanın kıyılarının ötesinde neler olabileceğinin bir sembolü gibidir. Babası ve kız kardeşiyle yaşayan genç Manod, ailesinin nesiller boyunca yuva bildiği, güzel ama bir o kadar da hırçın adanın ötesindeki hayatı keşfetme arzusundan kurtulamaz.

​Kıyıya vuran balinanın ardından ada kültürünü incelemek üzere gelen iki İngiliz etnograf, ona hem kendi adasının uzağındaki hayata bir bakış hem de bir kaçış ihtimali sunar. Manod, topluluğunun yanlış anlaşıldığına dair şüphelerine rağmen, bambaşka duygularla hesaplaşmak zorunda kalacaktır.

Seda Mit’in son dönem çalışmalarından oluşan “Burada Her Şey Mümkün” başlıklı kişisel sergisi 27 Kasım’a kadar Evrim Sanat Galerisi’nde sanatseverlerle buluşuyor.

“Burada Her Şey Mümkün” sergisinde, Seda Mit’in kâğıt üzerine marker, akrilik ve yağlı pastel teknikleri ile hazırladığı çalışmalarının yanı sıra, mdf üzerine cam ve taş kullanarak ürettiği 40 eser yer alıyor. Sanatçı eserlerinde; durumu, olayı ya da ifadeyi çarpıtarak anlatmayı tercih ediyor. Bu yaklaşım, ona kendine has bir dil geliştirme fırsatı sunarken, salt bir anlatıcı olmanın ötesine geçmesini sağlıyor. Mit, anlattığı hikâyeye kendi plastik diliyle dahil olarak öznelleştirirken, kahramanlarını sıradan insanlardan seçiyor.

​Evrim Sanat Galerisi’nin kurucusu ve yöneticisi Betül Ketenci ile sergi küratörü Arzu Kılıçdoğan, etkinlik ile ilgili düşüncelerini şu sözlerle dile getirdi: “Evrim Sanat Galerisi olarak, değerli sanatçımız Seda Mit’in eserlerine ev sahipliği yapmaktan ve son dönem çalışmalarından oluşan seçkiyi sanatseverlerle buluşturmaktan dolayı mutluluk duyuyoruz. Sanat dolu bir yolculuğa çıkmak ve bu ustaların muhteşem eserlerini görmek için tüm sanatseverleri galeriye davet ediyoruz.”

Psikoterapist ve yazar Adam Phillips’in “vazgeçme” kavramını farklı yönlerden ele aldığı, merkezine “Daha yaşam dolu hissetmek için neyden vazgeçmeliyiz?” sorusunu koyduğu çalışması Vazgeçmek Üzerine, Elif Ersavcı’nın çevirisiyle Ayrıntı Yayınları’ndan çıktı.

Vazgeçmenin, psikolojik sağlık açısından umut ve sevgi kadar önemli olduğunu savunan Vazgeçmek Üzerine, kişisel sınırlamalar ve arzular gibi konulara değinirken vazgeçmenin yaratabileceği pozitif değişimlere odaklanıyor.

“Vazgeçmek ya da vazgeçmemek? Kaçınılmaz gibi görünen bu sorunun yanıtı hiçbir zaman basit olmamıştır. Alışkanlıklarımızdan vazgeçmek bir şeydir fakat toptan hayatın kendisinden vazgeçmek bambaşka. Fedakârlığın bir biçimi, hayran olunacak ve ilham alınacak olumlu hisler uyandırırken, diğeri derinden rahatsız eder, ya da etkin olarak arzulanan bir şey değildir.

​Belli ki iyi ve kötü fedakârlık her zaman vardır fakat ilk elden hangisinin hangisi olduğunu bilemeyiz. Bir şeyden vazgeçeriz çünkü mevcut koşullarla devam edemeyeceğimizi biliriz. Bu anlamda vazgeçmek kritik bir seçimdir, farklı bir geleceğe atılmış bir adım denemesidir.”

Elvin Beşikçioğlu’nun yönetmenliğini üstlendiği Tatbikat Sahnesi’nin yeni oyunu Batı Ekspresi, 25 ve 26 Kasım’da Ses 1885 - Ortaoyuncular Tiyatrosu’nda tiyatroseverlerle buluşacak.

Prömiyerini Uluslararası Kent Tiyatro Festivali-Etimesgut’ta (KentFest) yapan Batı Ekspresi, Matéi Visniec’in göç ve batılılaşma temalarına odaklanan güçlü metnini sahneye taşıyor. Oyun; savaş, ekonomik çöküş, kültürel ayrılık gibi sebeplerle batıya doğru yol alan bireylerin içsel yolculuklarını ve arayışlarını ironik bir dille anlatıyor. Matéi Visniec’in kaleme aldığı, Elvin Beşikçioğlu’nun yönettiği oyunda Adem Aydil, Derin Beşikçioğlu, Fatih Sönmez, Selin Tekman, Selin Zafertepe ve Ünsal Coşar rol alıyor. Oyunun dekor tasarımı Barış Dinçel’in, ışık tasarımı Önder Arık’ın, kostümleri Başak Özdoğan’ın, müzikleri ise Utar Dündar Artun’un imzasını taşıyor.

Göçün acısını batılılaşmanın coşkusuyla harmanlayan Batı Ekspresi, bir yandan batının bolluk ve tüketim toplumu cazibesine kapılırken diğer yandan kendi kültürlerini cebine doldurup türlü sebeplerle gurbet yollarına düşen ve Şark Ekspresi’ne binenlerin hikâyesini anlatıyor. Özgürlüğün, batılılaşmanın ve kapitalizmin çarpıcı etkilerini işlerken öte yandan göç edenlerin, doğdukları topraklara duyduğu özlemi ironik ve düşündürücü bir yaklaşımla ele alan oyun, kültürel değerlerin Batı’nın sunduğu “vaha” ile çatışmasını gözler önüne seriyor. Batı Ekspresi, yolculuğun sadece gidişini değil, aynı zamanda dönüşünü de sorgulatan bir tecrübe sunuyor.

​25 Kasım Pazartesi ve 26 Kasım Salı saat 20.30’da Ses 1885 – Ortaoyuncular Tiyatrosu’nda sahnelenecek Batı Ekspresi oyununun biletlerine buradan ulaşabilirsiniz.

Erimtan Arkeoloji ve Sanat Müzesi’nin çocuklara farklı bir deneyim sunmak amacıyla her yıl gerçekleştirdiği Museum Takeover Day (Müzeyi Ele Geçirme Günü) etkinliği bu yıl 23 Kasım’da düzenlenecek.

Museum Takeover Day (Müzeyi Ele Geçirme Günü) etkinliği, çocukların müzenin çeşitli görevlerini üstlenerek müzenin işleyişini deneyimlemelerine olanak tanıyor ve onların müzeyle güçlü bağlar kurmalarını sağlıyor. İngiltere Kids in Museums (Çocuklar Müzede) organizasyonunun bir projesi olan bu etkinlikte çocuklar müzeyi bir günlüğüne ele geçirerek müze profesyonellerinin görevlerini devralıyor.

Tüm dünyadan birçok müzenin katıldığı proje Türkiye’de ilk kez Erimtan Müzesi tarafından 2019 yılında gerçekleştirildi. Bu yıl 23 Kasım Cumartesi günü 13.00-17.00 saatleri arasında, ücretsiz katılımla gerçekleşecek etkinlikte çocuklar; tur rehberi, gişe görevlisi, mağaza sorumlusu, sosyal medya yöneticisi, müze eğitimcisi, güvenlik görevlisi ve kafe görevlisi olarak bir müzenin nasıl işlediğini deneyimleyecek ve bu sayede müzeyle güçlü bağlar kuracaklar.

​Detaylı bilgi için egitim@erimtanmuseum.org adresine mail atabilirsiniz.

İrem Apak’ın ekosistemlerin çöküşü ve yeniden doğuşunu ele aldığı eserlerinden oluşan “The Stream Whispers Run/Koş Diye Fısıldıyor Dere” başlıklı sergisi 8 Aralık’a kadar Eldem Sanat Alanı | Fırın’da sanatseverlerle buluşuyor.

Küratöryel danışmanlığını Melike Bayık’ın üstlendiği, SAHA Sürdürülebilirlik Fonu desteğiyle düzenlenen “The Stream Whispers Run/Koş Diye Fısıldıyor Dere” Apak’ın ilk kişisel sergisi olma özelliğine sahip. Sanatçı metamorfozlar ve genetik değişimler gibi temaları irdelediği video, ses, heykel, yerleştirme, cam ve tuval gibi plastik ve dijital disiplinlerde ürettiği eserlerle organik ve inorganik unsurları bir araya getirerek yapay bir fauna yaratıyor.

​Beş haftalık misafir sanatçı programı kapsamında Eskişehir’de çalışmalarını sürdüren İrem Apak, farklı organizmaların simbiyotik ilişkilerini ve doğadaki kaos içindeki düzeni inceliyor. Araştırmalarında, yaşamın kırılganlığına ve organizmaların adaptasyon süreçlerine odaklanarak, ekosistemlerin karmaşıklığını ve sürdürülebilirlik üzerine düşüncelerini eserlerine yansıtıyor.

​Fotoğraflar: FLUFOTO

Xtopia Immersive Journey, yeni sezonda, sanatçı ve araştırmacı Memo Akten’in sunduğu Dağıtılmış Bilinç, Somutlaştırılmış Simülasyon ve Derin Meditasyonlar deneyimleri ile Hope Alkazar’da devam ediyor.

Görsel iletişim ve performans sanatçısı Selçuk Artut’un etkileşimli deneyimi Sonsuza Uzanan Motifler: Yeniden Yorumlar ile başlayan Xtopia Immersive Journey, Memo Akten’in Dağıtılmış Bilinç, Somutlaştırılmış Simülasyon ve Derin Meditasyonlar başlıklı deneyimleriyle kaldığı yerden devam ediyor. Memo Akten Dağıtılmış Bilinç adını verdiği eseriyle, sanatseverleri doğa ve teknoloji arasındaki bağlantıları keşfetmeye davet ediyor. Dijital araçların sınırlarını zorlayan ve izleyicilere yenilikçi deneyimler sunan Ahmet Rüstem & Hakan Sorar’ın “Theatrum Mundi - The Pond: Dijital Bir Sahneyi Yeniden Yaratmak” adını verdiği deneyimleri  ve “Gölge Oyunu / Shadow Play” paralel etkinlikleri ile Xtopia Immersive Journey programında, Mart 2025’ten itibaren yer alacak. 

İnsan ve makine arasındaki sınırları bulanıklaştıran, duyularınızı harekete geçiren ve algınızı yeniden şekillendiren Dağıtılmış Bilinç, Somutlaştırılmış Simülasyon ve Derin Meditasyonlar, Memo Akten’in yapay zekâ ve derin öğrenme algoritmalarını yenilikçi kullanımı, teknolojinin geleceği ve toplum üzerindeki etkilerini derinlemesine sorgulayan bir deneyim yaratıyor. Bu deneyimlerde doğanın bilişsel süreçlerinden esinlenen ve yapay zekâ yazılımlarıyla oluşturulan görsellerle insan-makine ilişkisi üzerine düşünmeye davet ediliyor.

Dağıtılmış Bilinç (Distributed Consciousness) 15 Aralık’a kadar Hope Alkazar’da katılımcılarla buluşuyor. Bu deneyim, Memo Akten’in Tezos blokzinciri üzerinde oluşturduğu bir NFT koleksiyonuna dayanmaktadır. “Dağıtılmış Bilinç (Distributed Consciousness)” insanın merkezde olmadığı spekülatif bir mitolojiyi yeniden yorumlayarak, insan ve doğa arasındaki sınırları sorgulayan bir dünya sunuyor. Yeni sezon boyunca programda yer alacak Derin Meditasyonlar (Deep Meditations) deneyimi içerisinde gerçekleştirilecek Yoga, Ses Meditasyonu, Koro Performansı ve benzer etkinlikler de Hope Alkazar takviminde takip edilebilecek.

Derin Meditasyonlar’da Memo Akten, yapay zekayı ruhani deneyimler ve makine bilinci konularıyla buluşturarak benzersiz bir keşfe çıkıyor. Bu yaratıcı çalışma, dini ve manevi görüntülerden oluşan kapsamlı veri setlerini derin öğrenme algoritmalarıyla işleyerek sürekli değişen, etkileyici görsel meditasyonlar üretiyor. Ana programa paralel olarak takip edilebilecek Derin Meditasyonlar, paralel etkinlikler boyunca, Xtopia Immersive Journey programlaması kapsamında yer alacak özel deneyimler olarak katılımcılara sunulacak.

Memo Akten ve Katie Peyton Hofstadter tarafından tasarlanan Somutlaştırılmış Simülasyon ise 15 Aralık – 24 Şubat tarihleri arasında Hope Alkazar’da katılımcılarla buluşacak. Somutlaştırılmış Simülasyon, küresel ekosistemlerle güçlü bağlar kurmayı ve bu bağları derinleştirmeyi hedefleyen çok ekranlı bir video ve ses enstalasyonu olarak sanatseverler ile buluşuyor. Proje, yapay zekâ, dans ve sinirbilim araştırmalarını bir araya getirerek izleyicinin bedensel algısını cildin ötesine taşıyarak, çevreyle bütünleşmiş bir deneyime davet ediyor.

​Programlar hakkında detaylı bilgiye buradan ulaşabilirsiniz.

Sanatçı Elifko’nun son dönem çalışmalarını bir araya getiren “Mise en place” başlıklı sergi, Erkan Doğanay’ın küratörlüğünde 12 Ocak 2025 tarihine kadar Fethiye’de yer alan Roome Art Gallery’de sanatseverlerle buluşuyor.

Elifko’nun son dönem işlerinin yer aldığı kişisel sergisi “Mise en place”, özellikle son yıllarda gastronomi başlığının salt beslenme eyleminin çok ötesine geçen pornografik bir olguya dönüşmesine ciddi bir eleştirisi.

“Sanatçı Elifko’nun uzun zamandır yoğunlaştığı son dönem çalışmalarından bir araya gelen Mise en place ya da gastronomi dünyasında daha yaygın kullanımı ile ‘mizanplas’ Fransızca bir terimdir ve ‘her şey yerli yerinde hazır bir şekilde’ olması gerektiği anlamına gelir. Buna göre bir şef eğer verimli ve organize bir şekilde yemeğini hazırlayıp, servis etmek istiyorsa her şeyin elinin altında olması gerekir diyebiliriz. Aslında bu terimden yola çıkılarak bu sistematiğin başarılı bir sonuca ulaşması düşünülen her iş için geçerli olacağını da söyleyebiliriz. Bir film yönetmeninin teknik imkanları, senaryosu, oyuncusu vs. hazırlığı olmadan istediğini üretemeyeceği gibi, bir ressamın da kendi sanatıyla ilgili malzemeleri, fikri, yeteneği olmadan üretemeyeceği çoğaltımlarını yapabiliriz.

​Elifko’nun son dönem işlerinin yer aldığı sergisi, özellikle son yıllarda gastronomi başlığının salt beslenme eyleminin çok ötesine geçen pornografik bir olguya dönüşmesine ciddi bir eleştiri gibidir. Çeşitli şef ve sunum şovları, gastronomi ile ilgili sosyal medya paylaşımları, kişisel önermeler bir bakıma çağın kapitalist yönlendirmeleri olarak gerçeklik ve sanalın iç içe geçtiği alanı hızlıca bir tüketim toplumuna dönüştürmektedir. Bu dönüşüm hâliyle imkân ve kaynakları zorladığı gibi her şeyi bir metaya dönüştürerek sıradanlaştırmakta ve değersizleştirmektedir. Sanatçının 2017 yılından beri ürettiği eserlerin devamı niteliğindeki bu çalışmalar artık av olmuş insanların kaçış, kurtuluş, savaş verme gibi hâllerin aktarıldığı kuş bakışı sofra görüntülerinin karmaşıklığı arasında insan izlerinin olacağı bir seriye dönüşmektedir. Sanatçı günümüz toplumlarında öne çıkan bireysellik ayrıcalığının aksine birleşmenin nedenlerini sorgulamaktadır.”

Travma uzmanı Christine Babinec’in, Vivian Mineker’in resimlediği, çocuklara onay ve sınır kavramlarını öğrenmelerinde yardımcı olacak kitabı Sarılmak İster misin?, Zeynep Tür’ün çevirisiyle Mundi Çocuk’tan çıktı.

4 yaş ve üzeri okurlar için hazırlanan, “Çocuklar İçin Onay ve Sınır Kavramları” alt başlığına sahip bu resimli kitap, sevgi ve şefkatin saygılı ve güvenli bir şekilde nasıl paylaşılacağını öğretmeyi amaçlıyor.

“Evet, Evet demektir, Hayır ise Hayır,
Arkadaşlarına anlat, çünkü bu önemli bir mesajdır.
Hep birlikte oyun oynayabilir, eğlenebilir ve arkadaş olabiliriz;
​Ama dokunmak için her zaman izin almalıyız.”

Alternatif rock sahnesinin önemli gruplarından Adamlar, müzikal yolculuğunun 10. yılında Kahırlı Merdiven isimli yeni albümünü müzikseverlerle buluşturdu.

Adamlar’ın dokuz yeni şarkıdan oluşan albümü Kahırlı Merdiven hem derin hem de mizahi sözleriyle dikkat çekiyor ve dinleyicileri yine kendi iç dünyalarına yolculuğa davet ediyor. Tolga Akdoğan (vokal ve elektrik gitar), Gürhan Öğütücü (elektrik gitar), Berat İşçioğlu (bas gitar) ve Berkan Tilavel (davul)’den oluşan grup üyelerinin ortak yaratım sürecinden geçen bu albüm, Adamlar’ın on yıllık birikimini ve müzikal olgunluğunu gözler önüne seriyor. Albümde grubun enerjik ve kendine özgü rock tarzı hissedilirken, ironik anlatımları ve yoğun duygusal yansımaları da göze çarpıyor. Grup, albüm lansmanı da 1 Aralık’ta İstanbul Volkswagen Arena’da gerçekleştirecek.

​Adamlar’ın Kahırlı Merdiven isimli yeni albümünü buradan dinleyebilirsiniz.