“Sus-ma: İçeride, Dışarıda Sansür ve Otosansür” Sergisi Kıraathane İstanbul’da

Görülmüştür Kolektifi, Redfotoğraf Grubu ve Susma Platformu iş birliğiyle hazırlanan “Sus-ma: İçeride, Dışarıda Sansür ve Otosansür” başlıklı sergi 6 Aralık’a kadar Kıraathane İstanbul’da sanatseverlerle buluşuyor.

“Sus-ma: İçeride, Dışarıda Sansür ve Otosansür” başlıklı sergi hapishanedeki politik mahpusların “içeride” yaşadığı sansürü, “dışarıdaki” ifade özgürlüğü ihlalleriyle bir araya getiriyor. 32 mahkûm içeriden, 63 fotoğrafçı grafiker karikatüristin dışarıdan katkı verdiği sergide mahpus sanatçıların sansür temalı üretimleri, fotoğrafçıların sansür betimlemeleri ile sansüre ve otosansüre dair çeşitli video, yazı ve haberler yer alıyor.

“Ülkemizde siyasal iklim giderek daha da kararıyor. Büyük bedeller verilerek kazanılan demokratik hak ve özgürlükler her geçen gün daha da daralıyor. Yaratılan dehşet ikliminden politik mahpuslar ve muhalif sanatçılar gibi dezavantajlı gruplar da etkileniyor. Bu koşullarda makro ve mikro iktidarların bazen artan bazen azalan oranda uyguladığı sansür, yaratıcılığa ket vuruyor. Bir toplumun nefes borularından en önemlisi ‘sanat’ üretimi güdükleşiyor. 

İşte bu gerçekleri duyurmak, içeride ve dışarıda sansüre ve otosansüre dikkat çekmek amacıyla ‘Görülmüştür Kolektifi’ ve ‘Redfotoğraf Grubu’ olarak, ‘Sus-ma: İçeride Dışarıda Sansür ve Otosansür’ adını verdiğimiz bir sergi hazırladık. İçeride tecrit edilen mahpusların, dışarıda eserleri yasaklanan muhalif sanatçıların sesini duyurmak için onlarca hapishaneye girerek, hâlen tutuklu veya hükümlü olan şair, yazar, ressam ve karikatüriste ulaştık.

Özellikle OHAL’den sonra hapishanelerde sürgün ve sevkler hız kesmediğinden bazı sanatçılara ulaşmada zorlandık. Taahhütlü mektuplarımız, fakslarımız hapishanelerde kayboldu, bazıları da ‘Görülmüştür – Kurumda yoktur’ mührüyle geri döndü. Kimi zaman da hapishanelerde sık uygulanan ‘iletişim cezaları’ nedeniyle sahibine verilmedi. Uzun uğraşlardan sonra ulaşabildiğimiz mahpuslar çizdikleri özgün resimlerini / karikatürlerini bize yollayıp projemize katkı sundular. Tutuldukları hücrelerde yetersiz malzemeyle çalışarak üretilebileceğini gösterdiler. Ayrıca onlarca mahpus yazar ve şair ‘içeride sansür ve oto sansür’ sorunsalı hakkında metinler yolladılar.

Sonuç olarak tüm engellere rağmen elimizde sergi açacak bütünlükte yazı, resim ve karikatür birikti. Ancak daha ulaşamadığımız yüzlerce mahpus şair yazar ve çizerin olduğunu, hapishanede o zor koşullarda üretenlerin sayısının bu sergide yer alanlardan fazla olduğunu belirtmek istiyoruz.

​Ayrıca redfotoğraf grubundan onlarca fotoğraf sanatçısı da dışarıda yaşanan sansürü fotoğraflarıyla betimleyip sergiye destek oldular.”