Sinematek’in Yeni Restorasyon Projesi: Drakula İstanbul’da

Sinematek/Sinema Evi, Kurukahveci Mehmet Efendi desteği ile gerçekleştirdiği film restorasyon projesi kapsamında Mehmet Muhtar’ın 1953 yapımı Drakula İstanbul’da filmini restore ettirerek yeniden sinemaseverlerle buluşturacak.

Sinematek/Sinema Evi, 35mm kopyaları oldukça hasar almış 72 yıllık Drakula İstanbul’da filmini restore ettirerek yeniden izleyicilere sunuyor. Drakula İstanbul’da restore kopyasıyla, 12 Aralık (Gala), 25 Aralık ve 14 Ocak tarihlerinde Sinematek/Sinema Evi’nin güncel programı kapsamında gösterilecek. Kurukahveci Mehmet Efendi tarafından hazırlanan, küratörlüğünü Suna Altan’ın, tasarımını ise Kerem Yaman’ın üstlendiği filme ve restorasyona dair sergi 12 Aralık’ta açılacak.

Bugüne ulaşmış en eski korku filmimiz olan Drakula İstanbul’da filmi, Nosferatu (1922, F.W. Murnau)’nun da uyarlandığı Bram Stoker’ın Dracula isimli romanının 1928 senesinde Ali Rıza Seyfi tarafından Türkçe’ye özgün çevrilmiş Kazıklı Voyvoda (1997 basımındaki ismiyle Drakula İstanbul’da) adlı romandan uyarlandı. Romanı, 1950’ler Türkiye’sinin sosyo-kültürel kodlarına uygun bir şekilde ve kendine özgü mizahıyla filme adapte eden senarist Ümit Deniz, Film Dostları Derneği’nin “En Başarılı Senaryo” ödülünü kazandı. Gösterime girdiği sene büyük bir ilgi ile karşılanan film; sahne tasarımı, görüntü yönetmenliği, gerilimi sürekli canlı tutan kurgusu ve ses tasarımı ile kültleşti.

Filmin yönetmeni Mehmet Muhtar ve görüntü yönetmeni Özen Sermet, sonraki yıllarda çalışmalarını ABD’de sürdürdü. Başarılı dans koreografilerinin yanında titiz bir dekor ve kostüm çalışması sergilenen filmde; dönemin teknik imkanlarıyla gerçekleştirilmesi oldukça zor görsel efektler, sanat yönetmeni Sohban Koloğlu sayesinde başarılı bir şekilde uygulanabildi. Filmin başrollerinde ise aynı zamanda bir senarist olan Bülent Oran, Drakula’ya hayat veren Atıf Kaptan ve Güzin rolü ile gazinodaki akılda kalıcı dans sahnelerine imza atan ve gerçekten de İstanbul’da bir dansçı olan Annie Ball yer alıyor.

​Filmin nitrat tabanlı orijinal negatifi hâlen Mimar Sinan Üniversitesi Prof. Dr. Sami Şekeroğlu Araştırma ve Uygulama Merkezi arşivinde bulunan filmin yüksek çözünürlükte (4K) tarama işlemi de burada gerçekleştirildi. Atlas Post Production’da Dr. Şenol Er tarafından yapılan fiziksel restorasyon sonrasında, filmin dijital restorasyonu ve tüm post prodüksiyon işleri Caner Çevikkaya tarafından gerçekleştirildi. Restorasyon süreci Ahmet Hızarcı süpervizörlüğünde, uzun ve titiz bir çalışma sonucu tamamlandı. Fiziksel restorasyon; film üzerindeki eğilme, büzülme, kırılma ve perforasyon hasarı gibi deformasyonların düzeltilmesi; küf lekelerinin, toz, kir ve emülsiyon yüzeyindeki pudralanmanın temizlenmesi ve gerektiğinde geçici yumuşatma uygulanmasını içeriyor. Dijital restorasyon süreci ise görüntü sabitleme; toz, kir, çizik ve lekelerin kare kare temizlenmesi; sirkelenme sendromu sonucu oluşan hasarın mümkün olduğunca onarılması ve ses haritalaması, sinyal düzeltme, filtreleme işlemleri sonrası filmin orijinal ışık dengesi ve kontrastının geri kazanılmasını içeriyor.