Türk edebiyatının usta  kalemlerinden Vedat Türkali, bugün yaşama veda etti.

Bir Gün Tek Başına, Mavi Karanlık, Tek Kişilik Ölüm, Güven, Yeşilçam Dedikleri Türkiye, Kayıp Romanlar, Yalancı Tanıklar Kahvesi, Bitti Bitti Bitmedi gibi edebiyatımızın unutulmaz romanlarına imza attı.

Türkali, Rıfat Ilgaz ile “Gar Yayınları”nı kurdu. 1960'ta Dolandırıcılar Şahı ile senaristliğe başladı. 1965'te Karanlıkta Uyananlar filmiyle Antalya Altın Portakal Film Festivali'nde “En İyi Senaryo Ödülü”nü kazandı.

1974'te Milliyet Yayınları Roman Yarışması'nda birincilik ödülünü, 1976'da Orhan Kemal Roman Armağanını kazandı. 2016'da Beyaz Martı Edebiyat Onur Ödülü'ne layık görüldü.

Vedat Türkali, yaşamının sonuna kadar kaleme aldığı eserlerle, dünya görüşü ve idealleriyle Türkiye edebiyatında ve düşünce tarihinde önemli bir yere sahip oldu.

“Salkım salkım tan yelleri estiğinde 
Mavi patiskaları yırtan gemilerinle 
Uzaktan seni düşünürüm İstanbul 
Binbir direkli Halicinde akşam 
Adalarında bahar 
Süleymaniyende güneş 
Hey sen ne güzelsin kavgamızın şehri…”

İş Bankası Kültür Yayınları Modern Klasikler dizisinin 82. kitabı olarak Franz Kafka’nın 1919 yılında babası Hermann Kafka’ya yazdığı mektubu, Babaya Mektup isimli kitabı yayımladı.

Mektup alıcısına hiçbir zaman ulaşmadı ama 20. yüzyıl edebiyat tarihinin büyük itiraflarından biri sayılmaya devam ediyor.

Kafka, suçlayıcı bir tonla hafif bir ironinin birbirine karıştığı mektubunda babası tarafından kabul görme talebini dile getirir. Aslında babasıyla arasındaki yabancılaşma ve iletişimsizliği, yapıtlarının çoğunda kendine mesele edindiği daha geniş kapsamlı varoluşsal bir açmazın parçası olarak görüyordu. Yazar, evliliğe ve yetişkin bir erkek olmaya hazırlanan Georg Bendemann adlı karakterin babası tarafından ölüme mahkûm edildiği Yargı adlı öyküsünde olduğu gibi, evlenememesinden ve yetişkin olamamasından babasını sorumlu tutuyordu.

Babaya Mektup
Franz Kafka
Çev.: Regaip Minareci
İş Bankası Kültür Yayınları
8 TL

Koç Üniversitesi Yayınları (KÜY), kamusal alan sanat profesörü Marysia Lewandowska ve güncel sanat küratörü Laurel Ptak’ın derlediği kitap, Süreyya Evren tarafından Türkçeye kazandırılan Mülkiyeti Geri Almak? adlı kitabı yayımladı.

Sanat ve Kültürel Çalışmalar kategorisinde yer alan kitap; kültür, siyasal ekonomi, maddi olmayan üretim ve kamusal alan üzerinden mülkiyet kavramını anlayamaya, kapitalist sistemin verdiği uyarıları değerlendirerek “Kültürün, bilginin sahibi kim, üretiminin, dolaşımının koşulları, siyaseti ve ekonomisi nelerdir?” sorularının yanıtını bulmaya çalışıyor.

Kitaptaki denemeler ve sanat yapıt­ları, bedenden mahkeme salonuna, sunucuya, müzeye kadar geniş bir alanı tarıyor; geçtiğimiz on yıllar içerisinde mülklendirmenin kendi­sinin önemli biçimlerde nasıl değiştiğinin inceliklerini ortaya çıkarıyor.

Mülkiyeti Geri Almak?
Marysia Lewandowska, Laurel Ptak
Çev.: Süreyyya Evren
Koç Üniversitesi Yayınları
34 TL

Derviş Zaim’in senaryosunu ve yönetmenliğini üstlendiği son filmi Rüya vizyon için gün sayıyor. Başrollerini Gizem Erdem, Ebru Helvacıoğlu, Dilşat Bozyiğit, Gizem Akman, Mehmet Ali Nuroğlu’nun paylaştığı film mimariyi genç bir kadının gözünden anlatıyor.

Hayallerinin peşinde genç bir mimar kızın birdenbire kendini İstanbul’da bir suç hikayesi içinde bulmasını anlatan filmi için Zaim, filmin başkarakteri Sine’nin her şeye rağmen umudu temsil ettiğini söylüyor. 

Krank Art Gallery, IRWIN grubunun kurucularından sanatçılar Roman Uranjek ve Radenko Milak’ın “Tarihsel Karşılaşmalar” adını verdikleri sergileri ile 23 Eylül’de yeni sezonu açıyor.

Küratörlüğünü Ali Akay’ın yaptığı sergide anıların raslantısallığını irdeleyen sanatçılar, medya dünyasının sanat dünyasıyla kesiştiği anların tuhaflığına odaklanıyor.

Dünyayı sarsan olayların tarihselliği içinde karşılaşmalara dikkat çeken ikili; Laurel ve Hardy ya da Deleuze ve Guattari gibi rastlaşmaların tarihin en önemli anları olduğunu vurguluyor. Tarihin olaylar dizisinden ibaret olmaması üzerine düşündüren “Tarihsel Karşılaşmalar” 19 Kasım tarihine kadar ziyaret edilebilecek. 

Ercan Kesal, Peri Gazozu kitabının izinde, okuruyla insan halleri üzerine sohbet ettiği yeni kitabı Cin Aynası’nı İletişim Yayınları etiketiyle eylül ayında yayımlayacak.

Utanmayı bilen, çocuk saflığında ve kalbinin izinde yürüyen Kesal, ölüm, zulüm, acı, kötülük, direnmek, insan onuru, devrimci inat, “Adamı adam eden analar”, İyilik, güzellik, çocuklar, insanlık ve sinema üzerine yazıları kaleme alıyor kitabında. Bu metinler yine kederli ama yine de ümitli.

“‘Kimsenin birbirine acımadığı, herkesin kolayca birbirinden nefret ettiği, birinin ötekine yardım etmeyi aklından dahi geçirmediği soğuk ve umutsuz bir dünya’da yaşıyoruz. Yalnızlıktan korktuğumuz ama sürekli yalnız kalmaya çalıştığımız, yalnızlığımızın yetmediği ve bitmediği bir çağdayız.
(...)
Galeano’dan ilham alırsam; birlikte kurtulmak için ve yeniden buluşabilmeyi ümit ettiğim için yazıyorum. Kederlerimi, iç sıkıntılarımı ve başkalarında da fark ettiğim acıları anlatmak için yazıyorum. Kendime acı vereni açıklamak, içimde büyüyen sevinci ve coşkuyu da hemen paylaşmak için yazıyorum.
(...)
Sokaktan duyduğum cümleleri ‘cesaret ve kehanetle bezeyip yeniden asıl sahiplerine gönderdiğimde’ onlardan gelecek işaretin merakıyla yazıyorum.”(Kitaptan)

Cin Aynası
Ercan Kesal
İletişim Yayınları
21 TL

Fotoğraf:Robert Davis

Avrupa Film Akademisi’nin bu seneki adaylarının belirleneceği liste açıklandı. Önümüzdeki haftalarda akademinin 3000 üzerindeki üyesi arasında yapılacak oylamayla belirlenecek aday adayları listesinde geçen senenin ödüllü filmi Abluka da var. Oylamaya katılacak 50 film arasından seçilen Abluka 2015 senesinde Venedik Film Festivali’nde “Jüri Özel Ödülü” almıştı. Adana Film Festivali’nden de “En İyi Film Ödülü” ile dönen film, ulusal ve uluslararası alanda pek çok ödüle layık görülmüştü.

Adaylar 5 Kasım tarihinde İspanya’da düzenlenen Seville Avrupa Film Festivali sırasında açıklanacak. Ödül töreni ise 10 Aralık tarihinde 2016 Avrupa Kültür Başkenti Wroclaw’da gerçekleştirilecek. Abluka yoğun bir politik şiddet ortamında ayakta kalmaya çalışan iki kardeşin hikayesini anlatıyor. Filmin başrollerini Berkay Ateş, Tülin Özen, Müfit Kayacan ve Ozan Akbaba paylaşıyor. 

https://www.youtube.com/watch?v=aWDIYhXLmJU

Fotoğraf sanatçısı Kıvılcım Güngörün’ün fotoğraf seçkisini toprak, tuval, tente, pleksiglas gibi malzemelerle mekana özel üreterek yeniden yorumladığı sergisi “Gelişi Güzel”e Galeri 5 ev sahipliği yapıyor.

Analog çekimin anlık ve tesadüfi özelliğinden ilham alan sanatçı, 16 Kasım’a kadar devam edecek olan sergisini şehrin yapay, sıkışık, geometrik formlarıyla doğanın dağınık, asimetrik ve öngörülemez hali ikilemi üzerine kurguluyor.

Üç bölümden oluşan serginin ilk kısmına gri tonlar ve geometrik şekiller hakim olurken, diğer seride sanatçı renkli doğa fotoğraflarını tuvallerin içine yerleştirdiği renklendirilmiş toprakla birleştiriyor. Son bölümdeyse fotoğraflara yeşil bir inşaat tentesinin ardından bakıp binaların arasına sıkışmış bir ağaç, ağaçların arasında kalan bir araba ve beton üzerinde bir şehir lambasıyla deniz ve gözyüzünü görüyoruz. 

Fatih Akın’ın son filmi Elveda Berlin’in afişi ve ilk trailer’ı yayımlandı. Başrollerini Anand Batbileg, Tristan Göbel, Nicole Mercedes Müller ve Julius Felsberg’in paylaştığı film yönetmenin ilk filmlerinden Temmuzda’yı anımsatan bir yol hikayesi.

Duvara Karşı, Yaşamın Kıyısında gibi filmleriyle pek çok festivalde boy gösteren Akın’ın son filmi Wolfgang Herrndorf’un 30 dile çevrilmiş çok satan romanı Goodbye Berlin kitabından uyarlama. Film 14 yaşındaki Maik ile yeni sınıf arkadaşı Tschick’in çalıntı bir araba ile çıktıkları yolculuğu anlatıyor. “Hayat varılacak yer değil, yolculuğun kendisidir” mottolu film, çocuksu saflık ve cesaretin iç içe geçtiği bir macera. 

Dünya prömiyerini bu sene 40.’sı düzenlenecek olan Montreal Film Festivali’nde yapmaya hazırlanan Toz filminin ilk fragmanı yayımlandı. Yönetmenliğini Gözde Kural’ın üstlendiği filmin başrollerini Öykü karayel, Beren Soysal ve Muhammed Cangören paylaşıyor.

Çekimleri geçtiğimiz yıl İstanbul ve Afganistan’da gerçekleştirilen ve yönetmenin ilk filmi olan Toz, İstanbul’dan Afganistan’a bir kadının yol hikayesini anlatıyor.