Botticelli’nin Venüs’ü “Influencer” Oldu

İtalya Turizm Bakanlığı’nın yapay zekayla Botticelli’nin Venüs’ünü sanal influencer’a dönüştüren kampanyası, ülkenin kültürel mirasını önemsizleştirdiği için ağır eleştiri aldı.

İtalya’nın ikonik bir figür olan “Venüs”ü influencer olarak gösteren turizm kampanyası, sosyal medyada hızla alay konusu hâline geldi. Sanat eleştirmenleri ve hükümet yetkilileri de kampanyaya tepki gösterdi. İtalyan kültürünü tanıtmak için Botticelli’nin The Birth of Venus tablosunda yer alan aşk tanrıçası Venüs’ün yapay zekâ ile maskot hâline getirilip kullanılması “aşağılayıcı” ve “grotesk” olarak tanımlandı. İtalya Turizm Bakanlığı’nın 9 Milyon Euro’ya mal olan “Open to Meraviglia” başlıklı kampanyasında Venüs, son moda kıyafetler ile İtalya’nın ünlü turistik yerlerinde vakit geçirirken tasvir ediliyor. Venüs, Roma’daki Kolezyum ve Floransa Katedrali de dahil olmak üzere İtalya’nın ikonik mekânlarının önünde selfie çeken bir sanal influencer olarak gösteriliyor.

Bir İtalyan kampanya grubu, Floransa’da Botticelli tablosunun sergilendiği müze olan Uffizi’nin 9 Milyon Euro’luk bu kampanyada Venüs resminin kullanılması için izin verip vermediğini sorguladı.

Sanat tarihçisi Tomaso Montanari, Il Fatto Quotidiano gazetesinde yer alan bir makalesinde, Armando Testa iletişim grubu tarafından tasarlanan kampanyayı “grotesk” ve “utanç verici” olarak nitelendirdi. Sanat eleştirmeni Vittorio Sgarbi ise La Repubblica gazetesinde yayımlanan yorumunda “Open to Meraviglia? Nedir bu? Bu hangi dil?” diye sordu.

Sosyal medya kullanıcıları, güneşli bir verandada şarap içen insanların yer aldığı tipik bir İtalyan sahnesini gösteren tanıtım videosunun aslında Slovenya’da çekildiği ve Sloven şarabının yer aldığının ortaya çıkmasının ardından kampanyayla alay etti.

Kampanya için düzenlenen basın toplantısında Turizm Bakanı Daniela Santanchè şunları söylemişti: “Biz dünyanın en güzel milletiyiz ama kendimizi tanıtmada en iyi değiliz. İtalyan olmaktan duyduğumuz gururu, kimliğimizi yeniden kazanmamız gerekiyor.”

Sanat ve miras kampanya grubu Mi Riconosci, bir basın açıklamasında kampanyayı “aşağılayıcı” olarak nitelendirerek, Uffizi’nin kampanya için Venüs görüntüsünün kullanılmasına izin verip vermediğinin “belirsiz” olduğunu belirtti. Ekim ayında Uffizi, müzenin iznini almadan Botticelli’nin Venüs’ünü özel olarak tasarlanmış giysilerde kullandığı için moda tasarımcısı Jean Paul Gaultier’e dava açacağını duyurmuştu. Mi Riconosci’nin bir sözcüsü The Art Newspaper’a şunları söyledi: “Ticari ve tanıtım faaliyetleri arasında her zaman ince bir çizgi vardır ve bu durumda bu çizginin aşıldığına inanıyoruz.”

İtalya’nın Kültürel Miras Kanunu, kamu mirasına ait görselleri ticari amaçlarla kullanan herkesin önceden izin almasını ve bir ücret ödemesini zorunlu kılıyor. Bu kanun yalnızca kâr amacı gütmeyen faaliyetler, çalışma ve araştırma için görsellerin ücretsiz kullanımına ve kültürel mirasın tanıtımına izin veriyor.

Kaynak: The Art Newspaper