George Perec'ten Sanatın Gerçekliğine Dair İki Serüven

Georges Perec’in sanat dünyasının içinden, yaratıcılığın ve sanatsal özgünlüğün izini süren, polisiye tadında iki romanı Harikalar Odası ve Paralı Asker, Esra Özdoğan’ın çevirisiyle Can Yayınları tarafından yeniden yayımlandı.

Harikalar Odası, herkesin ilgi odağı olmasına rağmen gerçekliğinden emin olunamayan bir tablonun gizemli hikâyesini kaleme alırken, Perec'in ölümünden otuz yıl sonra bulunan Paralı Asker romanıysa sahte bir sanat eseri üreterek gerçeğin kendisine ulaşmayı amaçlayan bir adamın hikâyesini anlatıyor.

Harikalar Odası, Perec'in harika tasvirlerinin alaycı üslubuyla birleştiği, hikâye içinde hikâyelerinin tablo içinde tablolarla tamamlandığı kurmaca bir sahtecilik öyküsü. Zengin koleksiyoner Hermann Raffke'nin özel koleksiyonundan oluşan sergi, öngörülenin aksine, sanat dünyasında olay yaratır: İnsanlar dört bir yandan apar topar bu sergiyi görmeye koşar. Durum izdihama varınca, içeriye sınırlı sayıda ziyaretçi almaya başlanır. Fakat serginin sonlanmasına bir hafta kala işler iyice karışır, gün boyu bekleyip içeri giremediği için çileden çıkan bir ziyaretçi içeri dalar ve olan olur.

​Paralı Asker, Georges Perec'in 1960 yılında tamamladığı ilk kitabıydı. Yayıncılar tarafından reddedildikten sonra yıllarca çekmecede kalan bu kitap, Perec'in ölümünden otuz yıl sonra belgeleri arasında keşfedildi. Paralı Asker, Perec'in oyuncu kalemine yakışır bir şekilde yazarın ilk ve son romanı. Hikâye bir polisiye gibi başlar. Sahte tablo ustası Gaspard Winckler, Paris'in eteklerinde bir stüdyodadır. Ellerinde finansörü Anatole Madera'nın kanı vardır. Cinayetin sebebiyse, Antonello da Messina'nın 1475 tarihli, kitaba adını veren Paralı Asker tablosudur. Gaspard Winckler, bu tablonun bir sahtesini yaparken Louvre'daki aslına taş çıkartacak bir ustalık sergilemiştir. Peki Winckler neden bu mesleği seçmiş, bu portreye kattığı ustalıkta ne fark etmiştir? Madera'yı öldürmeyi neden bir bağımsızlık eylemi olarak görmüştür?