Bir Oliver Sacks Portresi

Gazeteci ve yazar Lawrence Weschler’ın kendini Don Kişot’un Sanço’su rolüne sokarak yakın dostu dâhi nörolog Oliver Sacks’ın ayrıntılı bir portresini hazırladığı kitabı Ya Siz Nasılsınız, Dr. Sacks?, Ebru Kılıç’ın çevirisiyle Domingo Yayınevi’nden çıktı.

Weschler, bu biyografi kitabında dâhi nöroloğun müthiş sofra sohbetleri ve muazzam kişiliğini capcanlı bir anlatıya yansıtıyor. Sacks’ın kürek çekmesini, söylenmelerini ve derinlemesine önemseyişini, Karısını Şapka Sanan Adam’ı oluşturan denemeleri yazışını, uyuşturucu yüklü, çalkantılı gençliğini, hastalarına yardım edişini ve dostlarını çileden çıkarışını, bireyin ruhunun özgünlüğü meselesini ele almayı başaramayan tıp ve bilim dünyasına karşı büyük endişesini ve sonucundaki fikir savaşını izliyoruz. Ve tüm bu anlar boyunca, onu çağının en büyük hatiplerinden biri yapan müthiş, müstehcen, gülünç ve derin konuşmalar çağlıyor.

Weschler, Oliver Sacks’la vakit geçirmeye, 80’lerin başlarında The Times için bu nörologla ilgili bir profil yazısı hazırlamaya giriştiğinde başladı. Dr. Sacks yaklaşık on yıl öncesinde, Bronx’taki bir hastane koğuşunda yatan katatonik hastalarının hayata mucizevi ama aynı zamanda sorunlu dönüşlerini anlatan başyapıtı Uyanışlar’ı yayımlamış ama bu kitap çok duyulmamıştı ve Dr. Sacks hâlâ pek tanınmıyordu. İkili, izleyen dört yıl boyunca, Oliver Sacks’ın kişisel nedenler öne sürerek profil yazısını bırakmasını rica etmesine kadar birlikte çalıştı. İş birliği sonlansa da Dr. Sacks ve Weschler sonraki otuz yıl boyunca yakın arkadaş kaldılar ve Oliver Sacks ölüm döşeğindeyken Weschler’dan projeyi tekrar ele almasını istedi. Ya Siz Nasılsınız, Dr. Sacks?, bir “klinik ontolojist”in nihai portresi.