José Saramago’nun Küçük Anıları

1998'de Nobel Edebiyat Ödülü'nü kazanan Portekizli yazar José Saramago’nun çocukluk ve ilk gençlik anılarını anlattığı kitabı Küçük Anılar, İnci Kut’un çevirisiyle Kırmızı Kedi Yayınları tarafından yayımlandı.

Saramago’nun anıları düz bir çizgi üzerinde dizilip birbirine eklemlenmek yerine, oradan buradan rastgele seçilen parçacıklar halinde, birbirinden bağımsız olarak okurun önüne seriliyor. Bir başka deyişle, tekil bir anlatıdan ziyade çoklu bir anlatılar zinciriyle karşılaşıyoruz bu kitapta. Saramago; nükteli, yalın ve ödün vermez derecede dürüst anlatımıyla, basit bir vesikadan öte, edebi bir yapıt çıkarıyor meydana.

​Dehşet ile mizahın iç içe geçtiği bu anılarda, okurlar, gazete yazılarındaki kelimeleri sökerek kazanmaya başladığı okuma alışkanlığı sayesinde edebiyatla ilk karşılaşmasından tutun, dört yaşındayken hayatını kaybeden ağabeyi Francisco'nun trajik ölümüne ve bu vesileyle belleğin güvenilirliği konusunda yaşadığı ilk ciddi sarsıntıya kadar, Saramago'ya dair pek çok şey öğrenecek. Hele ki, nüfus memurunun azizliği sonucu aldığı, "yabani turp" anlamına gelen Saramago soyadının hikâyesi, tam da yazara yakışır biçimde, apayrı bir mizah konusu.